In het strafrecht zijn de regels vastgelegd waaraan burgers zich moeten houden. Het strafrecht verbiedt een veelheid van handelingen. Houdt iemand zich niet aan deze bepalingen dan pleegt hij een strafbaar feit en zal hij zich daarvoor voor de rechter moeten verantwoorden.
Het is altijd verstandig om zich door een advocaat bij te laten staan als men van een strafbaar feit verdacht wordt. In veel gevallen is dat zelfs verplicht. Wie als verdachte gehoord wordt aangehouden en/of verhoord gaat worden heeft wettelijk recht op voorafgaand overleg met een advocaat. Het is onverstandig om van dat recht af te zien. Omdat het recht wettelijk geregeld is, is dat voorafgaande overleg vrijwel altijd gratis. De advocaat helpt bij het bepalen van de verdedigingstactiek. Met hem kan onder andere besproken worden of er in dit specifieke geval sprake is van strafuitsluitingsgronden, of er verzachtende omstandigheden aangevoerd kunnen worden en of het verstandig is om getuigen op te roepen.
Ook voor slachtoffers van een strafbaar feit is het zinvol om zich door een advocaat te laten adviseren. De advocaat kan bijvoorbeeld helpen inschatten wat de kansen zijn op schadevergoeding. Als het nodig is kan hij helpen bij het opstellen van een vordering tot vergoeding van die schade. Tenslotte kan de advocaat het slachtoffer bijstaan om de vordering in de strafrechtprocedure aan de rechtbank te verduidelijken.